سنگنگارههای باستانی شهر ساروق



حکاکی بر سنگ اولین گام بشر در مسیر دستیابی به زبان مشترک و القای پیام و همچنین برقراری ارتباط در زندگی بوده است و نگاهی موشکافانه به این نگارههای انتزاعی که با کمترین امکانات ماندگارترین روایات را نقل میکنند، شرح کاملی از روش و شرایط زندگی، ویژگیهای محیط زندگی و حتی باورهای انسانهای اولیه به دوستداران تاریخ و علاقهمندان سرگذشت بشر ارایه میدهد.
محوطههای سنگنگارههای باستانی در استان مرکزی نیز همچون بسیاری از نقاط ایران كتابهای سنگی هستند كه نویسندگان آنها، بر تاریخ چندین هزار ساله این سرزمین مهر تأیید زده و بیانگر سابقه تاریخی کهن ایرانیان در نقاط مختلف این کشور بزرگ و کهن هستند.
در میان صدها محوطه تاریخی ایرانزمین که هر یک شگفتیهای بسیاری را از هوش، توانمندیهای فردی و اجتماعی و خلاقیت ایرانیان در طول تاریخ به رخ میکشد شهر ساروق واقع در استان مرکزی با دارا بودن محوطه بزرگی از سنگنگارههای باستانی فراموش شده یکی دیگر از هزارههای تاریخی این قطعه از ایران را به رهگذران معدود و همیشگی خود که عموما چوپانان و کشاورزان هستند یادآور میشود.
ساروق امروز شهری است در ۵۰ کیلومتری شهر اراک، مرکز استان مرکزی با ارتفاع یکهزار و ۸۷۰ متر از سطح دریا که دارای قدمتی بیش از ۳ هزار سال است. نقوش تپههای کشکینه که در یک کیلومتری شمال ساروق قرار دارند کارشناسان سازمان میراث فرهنگی را برای تعیین قدمت به خود فراخواندهاند ولی به نظر میرسد مسوولان میراث فرهنگی پس از تعیین قدمت که البته آن هم به درستی برای مردم منطقه تبیین نشده است تا بلکه آنان رهگذران مشتاق را در این خصوص راهنمایی کنند، این آثار را به فراموشی سپردهاند.
این آثار که به صورت مجموعهای از نگارهها یا تک نگاره بر روی تپههای منطقه حکاکی شدهاند شامل نقوش متنوعی از بز کوهی با شاخهای اغراق شده، اسب و سوارکار، شتر و سگ است که البته باید صحنههای شکار که روایتکننده شکار بزهای کوهی توسط مردان سوار بر اسب یا پیاده است را نیز به این نقوش افزود. برخی نقوش نمادین که شاید قرابتی با خط پهلوی داشته باشند نیز در این میان به چشم میخورد.
علاوه براینکه حکاکی بر سنگهای رسوبی لایهلایه شده در اثر گرما و سرما و وزش باد در گذر زمان موجبات از بین رفتن و فرسایش بسیاری از این نقوش زیبا را فراهم آورده و این آثار را از حافظه تاریخی سنگها محو میکند.